تحریک ایران در مرز افغانستان؛ ماجرای راهبرد نیکسون چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۹۵۰۵۱
فارس پلاس؛ روایت روز - بخشی از حوضه آبی هیرمند پس از پیمان سعد آباد در دوران پهلوی اول به حکومت وقت افغانستان واگذار شد. این دومین ضربه سهمگین پس از جدایی قلمروی کنونی افغانستان از ایران، در موضوع منابع آبی شرق کشور بود. «ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر اسبق ایران در افغانستان گفت: «سال ۱۳۱۷، رضاشاه اولین اشتباه را مرتکب می‌شود و بخشی از حوضه آبی هیرمند را به عبدالرحمن خان حاکم وقت کابل واگذار می‌کند، آن زمان ایران، افغانستان و ترکیه سه والی داشتند که همگی متاثر از نفوذ انگلیسی‌ها بودند، در همین زمان بود که رضا خان دشت «ناامید» را که بخشی از سیستان بود بدون هیچ معوضی به حاکم وقت کابل می‌بخشد و این اولین مشکل در موضوع آب هیرمند بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اختلاف ۸۰ ساله ایران و افغانستان
اندیشکده موسوم به موسسه صلح ایالات متحده (USIP) گزارشی تحت عنوان «منازعه ایران و افغانستان برسر حق آبه» در تاریخ نهم خرداد منتشر کرد.[2] در این گزارش آمده است: دسترسی به منابع آب برای چندین دهه محل مناقشه ایران و افغانستان بوده است. رودخانه هیرمند از کوه‌های هندوکش از طریق افغانستان به جنوب شرق ایران سرریز می‌شود و منبع تامین آب هر دو کشور است.
این مناقشه به دهه ۴۰ و ۵۰ میلادی برمی‌گردد. افغانستان دو سد تحت عناوین «کجکی» و «گرشک» بر روی رودخانه هیرمند ساخت و جریان آب به سمت ایران محدود شد. دو کشور در سال ۱۹۷۳ میلادی (۱۳۵۱ ه.ش) معاهده‌ای در مورد تخصیص منابع آبی امضا کردند. اما این توافقنامه نه تصویب و نه اجرایی شد.
نقشه رود هیرمند به سمت ایران | منبع عکس: USIP
اندیشکده USIP در ادامه می‌نویسد که حکومت‌های متوالی افغانستان از سال ۱۹۴۵ م (۱۳۲۴ ه.ش) از جمله «حکومت پادشاهی افغانستان تا ۱۳۵۷ ه.ش»، «حکومت تحت الحمایه شوروی در دهه ۶۰ ه.ش»، «حکومت طالبان در نیمه دوم دهه ۷۰ ه.ش»، «حکومت تحت الحمایه آمریکا از ۱۳۸۲ الی ۱۴۰۰ ه.ش» سدهایی بر روی رودخانه هیرمند ساخته، تعمیر یا ارتقا دادند. نمونه آخر آن سد کمال خان بود که جریان آب را به ایران محدود کرد.
طرح سد کمال‌خان برای سال ۱۳۴۵ ه.ش بود اما عمر سلطنت افغانستان به آن نرسید
ساخت سد در سال ۱۳۹۰ ه.ش توسط دولت تحت الحمایه ارتش آمریکا آغاز شد
سد سال ۱۴۰۰ ه.ش با رجزخوانی اشرف غنی علیه ایران افتتاح شد
دست‌های مشکوک برای تحریک ایران!
«ریچارد نیکسون» رئیس جمهور آمریکا پس از شکست در جنگ ویتنام مبدع راهبردی بدین مضمون شد که بگذار یک آسیایی با آسیایی بجنگد. سیاست خارجی واشنگتن بر این محور بود که با هیچ کشوری به خصوص آسیایی‌ها وارد جنگ مستقیم نشود و آسیایی خود باید به جنگ آسیایی برود. این دکترین به دلیل ترس از شکل‌گیری باتلاق دیگری نظیر باتلاق ویتنام، تا فروپاشی دیوار برلین برقرار بود. اما تفرعن و تکبر ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی موجب شد که آمریکا بار دیگر گزینه حمله نظامی مستقیم را روی میز بگذارد.
این غرور به نقطه‌ای رسید که آمریکا با شروع قرن بیست و یکم دست به بزرگترین لشکرکشی قرن به همسایه شرقی و غربی ایران زد. هدف نهایی فتح تهران بود. اما با مهندسی نظام از طریق نیروی قدس، باتلاق ویتنام برای ارتش آمریکا در عراق و سپس افغانستان تکرار شد. نیروهای ایالات متحده در نهایت مجبور شدند از مرزهای ایران عقب نشینی کنند.
به نظر می‌رسد راهبرد نیکسون دوباره روی میز سردمداران کاخ سفید بازگشته است. این موضوع در پرونده قفقاز جنوبی و همسایه شرقی مشهود است. ارتش سایبری یک جریان سیاسی خاص در داخل و خارج کشور با کوچکترین اتفاقی در مرزهای شرقی بر طبل جنگ می‌کوبند. در حالیکه همین طیف در قبال گسیل ارتش تکفیری داعش به سمت دروازه غربی ایران و تحرکات کردهای تجزیه‌طلب مخالف مداخله بودند!
در اینجا چهار نکته وجود دارد:
۱: مرزبانان خودسر طالبان پاسخ محکمی از سوی نیروهای تحت امر سردار رادان دریافت کردند.
۲: ایران نظیر پنج همسایه دیگر افغانستان سعی می‌کند روابطی دور از حاشیه قومی-مذهبی با کابل داشته باشد. این اهتمام به معنای رد یا تایید حاکمیت طالبان از سوی تهران نیست. اساساً ارتباطی به ایران ندارد که کدام گروه داخلی افغانستان بر همسایه شرقی‌مان حاکم است. تصمیم‌گیر اصلی مردم افغانستان هستند.
درگیری مرزی نیز منحصر به ایران نبوده است. طالبان از لحظه تسلط بر افغانستان، بیش از آن که با ایران درگیر شده باشد، با پاکستان نیز درگیر است. مهمتر از همه آن که، سران سیاسی طالبان نیز به هیج وجه طالب جنگ با ایران نیستند و طالبان دنبال تعامل دیپلماتیک با تهران است. رجزخوانی‌های صورت گرفته، در سطوح پایین دست طالبان نظیر عبدالحمید خراسانی بود که از مدت‌ها قبل توسط مقامات ارشد کنار زده شده‌اند.
3: سرباز، سرباز است. طی هفت ماه اخیر شاهد ترور سریالی سربازان وظیفه و کادری فراجا در منطقه بلوچستان هستیم. تاکنون نه از سوی اصلاح طلبان نه از سوی جریان معاند به عنوان پوشش دهنده هفتگی خطبه‌های عبدالحمید اسماعیل‌زهی واکنشی محکمی در محکومیت جنایات تروریست‌ها دیده نشد. دقیقاً چه اتفاقی رخ داده است که برخی از به اصطلاح براندازان خارج نشین نیز در ماجرای درگیری با طالبان به یاد تکریم مرزبانان نیروی انتظامی افتادند؟ طالبانی که برخی از نیروهای ارشد آن نظیر «عنایت الله خوارزمی» سخنگوی وزارت دفاع طالبان از فارغ التحصیلانِ دارالعلوم تحت مدیریت عبدالحمید در زاهدان است.
«عنایت الله خوارزمی» سخنگوی وزارت دفاع طالبان
سربازانی که در سیستان و بلوچستان به صورت سریالی و کور شهید می‌شوند، عضو همان سازمانی هستند که سربازان مرزبانی در آن حضور دارند. چرا این مرثیه‌ها برای سربازان منطقه مرزی سراوان در وقایع تروریستی «۲۵ مهر ۱۴۰۱»، «۲۸ آذر ۱۴۰۱»، «هفتم اسفند ۱۴۰۱»، «۲۴ اسفند ۱۴۰۱» و در نمونه‌های اخیر، ترور کور شهید «شهرکی» رئیس پلیس آگاهی سراوان و همسرشان در روز ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ شنیده نشد؟
۴: مشخص نیست دلیل اصرار برای ایجاد یک جبهه در مرزهای شرقی چیست؟ زمانی که سد کمال خان در فروردین ۱۴۰۰ ه.ش تکمیل شد، اشرف غنی رئیس جمهور فراری افغانستان علیه ایران شروع به رجزخوانی کرد و گفت که اجازه نمی‌دهد آب اضافی به ایران به صورت رایگان جریان یابد و آب را با نفت مبادله خواهد کرد. در واقع تنها هدف ساخت کمال خان، ایجاد آخرین حلقه برای ممانعت از ورود آب به ایران بود. چرا اصلاح طلبان در مقابل این گردنکشی آشکار حرف از مقابله مثل نزدند؟
جریان سیاسی مذکور دقیقاً پس از تسلط طالبان بر کابل، به یاد کهنه زخم حق آبه افتادند. هم اکنون ترکیه نیز بر روی سرچشمه ارس در حال سدسازی گسترده است که پیامدهای خطرناکی به همراه دارد. آیا این راهبرد، حکمت آمیز است که با هر تنشی، نسخه لشکرکشی به سمت مرزهای همسایه تجویز شود؟
رجزخوانی اشرف غنی علیه ایران شش ماه قبل از سقوط
۵: روز ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ ارگ ریاست جمهوری افغانستان به دست طالبان فتح شد که محصول توافق ترامپ با ملاهبت الله آخوندزاده در اسفند ۱۳۹۸ بود. همزمان یک جبهه رسانه‌ای در داخل و خارج علیه جمهوری اسلامی شکل گرفت و ایران را مسئول وضعیت فعلی افغانستان تصویر کردند! اتاق عملیات این جبهه در لندن و پیاده نظام آن، مهره‌های رسانه‌ای-سیاسی اردوگاه بازنده در انتخابات ۱۴۰۰ و شبکه‌های فارسی زبان لندن نشین بود. موجی از اطلاعات دروغ با کلیدواژه شیعه کشی و تجاوز به نوامیس شیعه منتشر شد تا اذهان را نسبت به وقایع همسایه شرقی تهییج کند.
موج این عملیات رسانه‌ای به شیعیان جنوب عراق هم رسید. همان روزهای ابتدایی تسلط طالبان، نیروهای مقاومت نزدیک به ایران در عراق بیانیه‌ای تندی علیه این گروه منتشر و اعلام کردند که هر لحظه آماده اعزام به افغانستان هستیم تا از شیعیان افغان محافظت کنیم.
اگر علمیات روانی انگلیس به نتیجه می‌رسید، ایران و محور مقاومت وارد تله آمریکا در افغانستان می‌شد. هدف، معادل‌سازی نمونه اوکراین در افغانستان برای ایران بود. در این معادله ایران جای روسیه را می‌گیرد و رژیم کیف نیز جای خود را به طالبان می‌دهد. معادله‌ای که شش ماه بعد منجر به بزرگترین جنگ قاره اروپا پس از جنگ جهانی دوم شد و کل ناتو در پوشش اوکراین به جنگ روسیه رفت.
جدا از هزینه اقتصادی، در صورت وقوع جنگ، حتی با فتح کابل از سوی ایران هم چیزی تغییر نخواهد کرد. افغانستان اساساً زیرساخت و زیرنظامی ندارد که با حمله به آن بتوان به حکومت کابل فشار آورد و فقط مردم عادی قربانی می‌شدند. زیرا طالبان با وقوع جنگ، به مثابه دوران اشغال آمریکا و شوروی در کوهستان‌ها موضع می‌گرفت. خلا قدرت در این کشور نیز منجر به سیل مهاجران به سمت ایران می‌شد.
از طرفی، درگیری ایران در مرزهای شرقی بزرگترین آرزوی رژیم صهیونیستی است، زیرا باعث تغییر تمرکز محور مقاومت از آسیای عربی به آسیای مرکزی خواهند شد. مضاف بر این، آمریکا و رژیم صهیونیستی تا آخرین افغانستانی با ایران خواهند جنگید. جنگی که در صورت فتح کابل نیز سودی برای ایران نخواهد داشت.
جنگ دو همسایه در واقع راهبرد نیکسون علیه ایران است.
[1]:ilna.ir/fa/tiny/news-1359551
[2]:iranprimer.usip.org/blog/2023/may/30/iran-and-afghanistan-clash-over-water-rights
[3]:middleeasteye.net/news/afghanistan-taliban-iran-allies-soleiman-deals-relying-on
پایان پیام/.
منبع: فارس
کلیدواژه: پیمان سعدآباد عبدالحمید طالبان ابوالفضل ظهره وند هیرمند همسایه شرقی علیه ایران کمال خان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۹۵۰۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رایزنی معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان با کاظمی قمی
معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان در دیدار نماینده ویژه و سفیر ایران در افغانستان گفت رسیدن آب به سیستان به حل مشکلات مردم دو کشور کمک می‌کند. - اخبار بین الملل -
به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، «عبدالغنی برادر» معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان در دیدار با «حسن کاظمی قمی» نماینده ویژه و سفیر ایران پیرامون تقویت روابط سیاسی، اقتصادی، تجاری و ترانزیتی و همکاری‌های دوجانبه بحث و گفتگو کرد.
در این دیدار وزیر آب و انرژی، وزیر کشاورزی، آبیاری و دامداری، وزیر اطلاعات و فرهنگ و سفیر حکومت طالبان در تهران نیز حضور داشتند.
ملا برادر با مثبت خواندن روابط افغانستان و ایران و تأکید بر توسعه روابط گفت: امسال به فضل الهی سطح بارندگی بالا بوده که در نتیجه آن پس از چندین سال خشکسالی، آب دریای هلمند به نیمروز و به سیستان ایران رسیده است، این کمک خواهد کرد مشکلات بیشتر مردم هر دو کشور حل شود.
معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان در ادامه خواستار ایجاد تسهیلات بیشتر در ترانزیت تولیدات و محصولات افغانستان به کشورهای اروپایی از طریق ایران شد و این امر را گامی اساسی برای افزایش سطح ترانزیت و تجارت بین دو کشور دانست.
معاون نخست وزیر طالبان: سد «کجکی» پر از آب شده استاستانکزی: به حقابه ایران متعهدیم اما در حال حاضر به اندازه رفع نیاز افغانستان آب داریمبر اساس اطلاعیه منتشر شده توسط دفتر ملا برادر، کاظمی قمی نیز در این دیدار اظهار داشت ایران آماده همکاری با افغانستان برای حل مشکلات بانکی تجار، مبارزه مشترک برای محفاظت از محیط زیست، به‌روزرسانی بخش کشاورزی و همچنین افزایش سطح تجارت و ترانزیت افغانستان از طریق ایران است.
انتهای پیام/.
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت